تحلیل گفتمان انتقادی هویت ایرانی در شاهنامة فردوسی (مورد مطالعه: داستان سیاوش)
نویسندگان
چکیده
شاهنامة فردوسی با روایت گذشتة ایرانیان بخش زیادی از عناصر هویت ایرانی را به زمان حال انتقال داده است. در این نوشتار به منظور شناخت هویت ایرانی و تقابل آن با غیرایرانی و بستر زمانی و مکانی به وجود آورندة شاهنامه، از روش تحلیل گفتمان انتقادی استفاده شده است. نتایج واکاوی متن داستان سیاوش نشان می دهد گفتمان هویت ایرانی به واسطة تقابل با گفتمان هویت انیرانی شکل گرفته و در هر دو گفتمان، بعد سیاسی هویت از اهمیت بیشتری برخوردار است. فردوسی نهاد سیاسی را نگهبان آزادی و استقلال ایران زمین می داند. درواقع، او با توجه به شرایط زمان خویش و غلبة عرب ها بر ایران، ایدة سیاسی خود را در قالب شاه آرمانی بیان کرده است. شاه آرمانی با ویژگی های فرّ ایزدی، داد و خرد دال مرکزی گفتمان هویت ایرانی بوده است و درمقابل، از شاه انیرانی به عنوان دال مرکزی هویت انیرانی که فاقد فره ایزدی داد و خرد است، مشروعیت زدایی شده است.
منابع مشابه
تحلیل گفتمان انتقادی هویت ایرانی در داستان سیاوش شاهنامه فردوسی
هویت از زمانی شکل می گیرد که فرد ازخود می پرسد "کیستم ؟". در حقیقت با پرسش از"کیستی" امور به دنبال پی بردن به معنای آن هستیم. فارغ از جامعه ای خاص چون ایران، "حماسه ها واسطوره های ملی" یکی از عناصر مهم هویتی و متمایز کننده جوامع به شمار می آیند. شاهنامه فردوسی دربردارنده بخش عمده ای از اسطوره ها، حماسه ها و تاریخ جامعه ایران است که با روایت گذشته ایرانیان و چگونگی تداوم یافتن سرزمین ایران در بر...
15 صفحه اولبررسی گفتمان روایی در شاهنامة فردوسی
شاهنامۀ فردوسی دارای ظرفیّتهای علمی جالبتوجّهی در حوزۀ روایتشناسی و دستور زبان روایت است. آنچه در پی میآید، بررسی یک گونۀ روایی به عنوان گفتمان روایی در شاهنامه است که راوی پس از روایت، به یکباره از جهان داستان خارج میشود و روی سخن را به سوی خواننده میگرداند و با او به گفتوگو و مخاطبه مینشیند. اتّخاذ این شیوۀ روایی، معمولاً در پایان هر داستان، بر محور اغراض بلاغی و مقاصد گفتمانی معیّن بنا...
متن کاملتحلیل تمثیلهای نمادین اسب در شاهنامة فردوسی
اسب در ادبیات فارسی و فرهنگ ایرانی جایگاهی ویژه دارد. در متون اوستا و ادبیات باستانی ایران از اسب به نیکی یاد شده است. شاعران، عارفان، نکتهپردازان و خردمندان، پادشاهان و امیران، گردان و دلاوران، دهقانان و کارورزان ایرانی و دینآوران بزرگ آن را مظهر خوشبختی و رستگاری و فراست و تیزهوشی دانستهاند. حضور اسب در فرهنگ و تاریخ کهن ایران در جلوههای گوناگون متجلی است. که بیشتر کتیبهها، سنگ نبش...
متن کاملتحلیل اسطورة سیمرغ در شاهنامة فردوسی
سیمرغ یکی از پرندگان اساطیری است که در متون دینی زرتشتیان و سپس در حماسههای ایرانی حضور دارد. در میان متون حماسی، سیمرغ در شاهنامه کارکردی فعالتر و پررنگتر دارد و اساساً پرداخت بیشتری دربارة آن صورت گرفته است. در مقالة حاضر سعی بر آن شده است که به بازتاب ویژگیهای اساطیری سیمرغ در شاهنامة فردوسی پرداخته شود. این مهم نیز با مطالعه در متون دینی زرتشتی، مانند اوستا، وندیداد، گزیدههای زادسپرم و...
متن کاملتحلیل گفتمان انتقادی شخصیت زنان در داستان «مالیخولیای محبوب من»
تحلیل گفتمان انتقادی یکی از روشهای تحلیل گفتمان و شیوهای نو در بررسی مسائل اجتماعی است که از طریق مطالعات تحلیل متون ادبی و نقد ادبی با ادبیات مرتبط است. تحلیلگران گفتمان انتقادی بر این باورند که متون ادبی، داستانها و رمانها نیز مانند سایر متون در راستای برقراری ارتباط هستند. از این رو میتوان با نگرش و روش انتقادی آنها را تحلیل نمود. پژوهش حاضر با استفاده از راهکارهای ارائه شده در زمینه...
متن کاملاندیشة انتقادی دورة باستان با تأکید بر شاهنامة فردوسی
اندیشة سیاسی از جمله موضوعات مطرح در ادب فارسی است که از دیرباز در شعر فارسی تجلی و نمود و بروز داشته است. جلوههای گوناگون تفکّر انتقادی _ سیاسی بهخصوص در داستانهای باستانی و بخشهای اسطورهای، حماسی و تاریخی شاهنامه پیوند اندامواری با معمّای شخصیت شاعر دارد. این مقاله درصدد آن است تا با روش نمونهگیری تصادفی، اندیشة انتقادی حاکم در دورة باستان و رفتار حاکمان را در نمایش قدرت، سلطه و نابراب...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
جامعه شناسی تاریخیناشر: دانشگاه تربیت مدرس
ISSN 2322-1941
دوره 4
شماره 2 2013
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023